یادداشتی به مناسب سالروز میلاد خسرو موسیقی ایران محمد رضا شجریان
اول مهر برای اهالی موسیقی و هنر دوستان طعم و بویی خاص دارد ، از آن جهت که سالروز میلاد بزرگمردیست از تبار عشق و مهر که موسیقی ایرانی مدیون اوست ؛ زن و مرد و پسر وجوان او را نیک میشناسند و با صدای او ایام سپری نموده اند ، سالهاست برای سالروز میلاد محمد رضا شجریان مینویسم و احساسم را نسبت به او و هنرش بیان میدارم ، اگر چند میدانم برای وصف صفت بزرگی چون شجریان نگارش چند مقاله و یادداشت کافی نیست ،
میتوان بزرگترین خصیصه اخلاقی محمدرضا شجریان را که از وی یک هنرمند مردمی به معنی واقعی ساخته است ، همانا همراه بودن وی با مردم در دوره های مختلف عمر هنری گرانبارش دانست ، درد مردم ، درد اوست و شادی مردم نیز هم .
اگر تاریخ هنر موسیقی ایران را ورق بزنیم ؛ کمتر هنرمندی را میتوان یافت که اینچنین دردوره های مختلف تاریخی ، هنر خود را همراه با اتفاقات دوران خویش بر مردم عرضه نموده است ، سخنان صریح و بی پرده ایشان و انتقادات تندی که این بزرگوار همواره بر عملکرد غلط مسئولین جامعه هنری ، روسای مختلف صدا و سیما ، و حتی سیاسیونی بلند مرتبه داشته اند بر هیچ کس پوشیده نیست . همراهی ایشان در سالهای دور و در دوران رژیم شاهنشاهی با مردم در آلبوم های چاووش ، اعتراض ایشان به وضعیت نامناسب فرهنگی جامعه و بر آورده نگشتن انتظارات مردم پس از انقلاب اسلامی در آلبوم بیداد و پس از آن آلبوم زمستان و بسیاری دگر که نمونه بارز آن که بر اهل هنر پوشیده نیست اعتراض ایشان به نحوه برخورد با مردم و انتشار تک آهنگ زبان آتش در سال 1388 یکی از موارد یاد گشته میباشد ؛ اگر چند از ایشان هنرمندی سیاسی ساخته است و همین امر باعث گردیده تا روند انتشار آثارش در داخل کشور با مشکل مواجه گشته و کنسرتهاش در پایتخت و شهرهای بزرگ ایران زمین لغو گشته و برگزار نگردند اما ایشان تمام این مشکلات و موانع را برجان خریده و با علم به تمام موارد فوق همواره هدفش با مردم بودن و برای مردم خواندن است .
اگر چند این نگارنده نه در مقام یک نویسنده که به عنوان کوچکترین ذره جامعه هنر دوستان موسیقی ، بر این اعتقادم که بیشترین سعی یک هنرمند - علی الخصوص هنرمندی در مقام و منزلت محمد رضا شجریان – بایستی پرهیز از ورود به مسائل سیاسی و غرق گشتن در ورطه این بازی کثیف باشد و گاها نیز انتقاداتی بر ایشان داشته و دارم اما تمام کاستی ها به خاطر سالها زحمت و فعالیت شبانه روزی ایشان برای اعتلا و زنده نگاه داشتن چراغ موسیقی این سرزمین ، بر چشم خود میبندم و میستایم ایشان را و بر این اعتقادم که لقب استادی برازنده استادی چون محمدرضا شجریان است اگر چند استفاده از این القاب در میان هنرمندان آنچنان افزایش یافته که ارزش والای یک استاد بزرگ را زیر سئوال برده و این واژه را بی معنی نموده است . ایکاش میشد لقبی هم تراز نام محمدرضا شجریان بر ایشان نهاد ، توگویی بهترین همانا نام اوست که هیچگاه همتا ندارد ...
براستی که بایستی سر تعظیم فرود آورد بر مقام چنین ارجمندان زحمتکشی که محاسن خود را در راه اعتلای موسیقی اصیل ایرانی سپید نمودند تا جایگاه این هنر والا هیچگاه تضعیف نگردد . باید بر مقام این عزیزان احترام نمود و آنها را قدر نهاد و تا زنده اند از وجود آنها نهایت بهره را برد ، نه آنکه بر اساس نظرهای شخصی و تنها از روی احساسات سخنانی را بیان نمود که باعث رنجش و تکدر خاطر این بزرگان از اهالی موسیقی گردد . بارها بر آن شده ام ، شجریان را نقد کنم اما هر بار به میانه راه نرسیده ، مرور آثار ناب اش در ذهنم این ذره را از ادامه کار منصرف ساخت . بر این اعتقادم نقد بزرگانی چون شجریان از عهده بزرگانی در سطح خود آنان بر می آید تا نقد مورد نظر بدون هیچ غرض ورزی شخصی و در کمال انصاف انجام گیرد که در این صورت میتوان این نقد را مورد قبول دانسته و آن را نقدی سازنده به شمار آورد ،
توجه به مسائل فرهنگی در تمام ممالک پیشرفته دنیا امریست که در راس توجهات زمامداران قرار دارد تا بتوانند با پرورش دادن نیروهای فرهنگی و تبدیل نمودن آنها به سرمایه های فرهنگی کشورشان ، سطح آگاهی ، دانش و فرهنگ دیار خود را بالاتر نموده و آن را به سایر ممالک صادر نمایند امری که در کشورهای اروپایی و آسیایی پیشرفته به عینه قابل ملاحظه است . و دولتمردان با توجه نمودن به امور فرهنگی و قرار دادن آن در راس امور ، دید گاه مردم سایر کشورها را نسبت به ممالک خود تغییر میدهند . متاسفانه در کشور ما عدم توجه به مسائل فرهنگی باعث گردیده است تا برخلاف فرهنگ بسیار بسیار غنی آن ، از ایران چهره ای خشن در دنیا نشان داده شود .
درد آور ترین بخش قضیه آن است که متاسفانه مبارزه با فرهنگ ایرانی و در راس آن هنر موسیقی از سالهای دور تا کنون در جامعه ایرانی مان رواج داشته و خروج هنرمندان از ایران و سکونت آنان در خارج از کشور به دلیل شرایط طوفانی حاکم بر فرهنگ و جامعه ایران زمین مدتهای مدیدی است به طور پیوسته و مداوم صورت میگرد . آنانی نیز که در داخل فعالیت دست و پا شکسته ای میکنند یا عمده برنامه ها و آثارشان در خارج از کشور تولید میگردد و یا در گوشه ای از این خاک ، گذران عمر میکنند ، شاید روزی مشکاتیانی دگر پرپر گردد ... شجریان از جمله هنرمندان بسیار معدودیست ( که تعداد آنها حتی به اندازه انگشتان یک دست هم نمیرسد ) که علیرغم وجود فشار های داخلی بسیار بر ایشان پس از جریان اتفاقات سال 88 بر مواضع خود پای فشاری نموده و حتی با وجود داشتن شرایطی بسیار مناسب برای اقامت در کشور دلخواه شان ، حضور و سکونت در ایران و تحمل سختی در کشور خود با همراهی مردم را بر راحتی آن طرف آب ترجیح داد و همین امر میزان محبوبیت و علاقه طرفداران این بزرگمرد هنر ایران زمین را بیش از پیش افزایش داد .
اثر جدید و زیبای استاد محمدرضا شجریان نیز با نام " مرغ خوشخوان " که حاصل اجرای قسمت دوم کنسرت سال 1387 ایشان میباشد و از آن زمان تاکنون در راهرو های وزارت ارشاد در انتظار دریافت مجوز جهت انتشار است همزمان با سالروز میلاد این بزرگوار منتشر و به بازار نیز ارائه گردیده است ؛ بر ما ،دوستداران هنر و طرفداران این استاد بزرگوار شایسته است تا برای نشان دادن ارادت خود به استاد محمدرضا شجریان عزیز و اثبات علاقه خود به هنر و هنرمند ، نسبت به خرید نسخه اصل این اثر اقدام نماییم تا قدر دان اساتید و زحمتکشانی چون شجریان باشیم که همواره در کنار مردم بوده اند .
در انتها سالروز میلاد این بلبل خوش الحان را به پیشگاه ایشان و جامعه موسیقی تبریک و شاد باش عرض نموده و درود میفرستیم به روان پاک از دست رفتگانمان پرویز مشکاتیان و فرامرز پایور که سالها یار و همراه یک دگر در کنسرتها و در تولید آثار ناب موسیقایی بوده اند و سایر هنرمندان خفته در خاکمان و از خداوند متعال آرزومند طول عمر باعزت و مالامال از هنر برای شجریان و ناظری و پور ناظری ها و کامکارها و لطفی و علیزاده و هر هنرمندی هستیم که سالهاست با سختی ها و مرارت های بسیار در این خاک ، برای اعتلای موسیقی این سرزمین می کوشند . سطور پایانی را با یک رباعی از حضرت مولانا ، تقدیم میکنم به پیشگاه محمدرضا شجریان بزرگ و بی همتا :
آواز تو ارمغان نفخ صور است ---- زان قوت و قوت هر دل رنجور است
آواز بلند کن که تا پست شوند ---- هرجا که امیریست و یا مأمور است
محمد جواد صحافی
31 شهریور 1390
به مناسبت این روز فرخنده شما دوستان عزیز و هنردوستان جان را میهمان میکنم به شنیدن صدای این بلبل خوش الحان موسیقی ایرانی در یکی از ماندگار ترین برنامه های موسیقی رادیویی با نام گلهای تازه :
موسیقی روح فزای ایرانی نوش جان تان
دانلود نمائید برنامه گلهای تازه شماره 104 را با صدای استاد محمد رضا شجریان .
http://www.4shared.com/file/145344424/dbc8d870/shajarian-sharif.html