جنجال در مراسم رونمايي از قديمي ترين نسخه غزليات حافظ

مراسم رونمايي از نخستين نسخه غزليات حافظ عصر دوشنبه هفتم بهمن 87 در حالي در فرهنگسراي نياوران بر پا شد كه در اين مراسم تاكيد گرديد بر اساس تمام شواهد و در مقايسه با تمامي نسخ خطي موجود، اين كتاب تنها كتابي است كه در زمان حيات حافظ به رشته تحرير در آمده است .
آيين رونمايي اين نسخه بي بديل در ميان انبوه هنرمندان و حافظ دوستان برپا شد تا آن سان كه علاوه بر حضور بيش از 300 نفر در سالن اصلي فرهنگسراي نياوران اين مراسم از طريق ويدئو پرو جكشن براي قريب به 200 نفر در سالن گوشه اكران شد. حضور پر شمار حافظ پژوهان و هنرمندان نظير سيد محمد احصايي، فرهاد فخرالديني، شهرام ناظري، همايون خرم، آيدين آغداشلو و... گوياي جلب توجه حافظ دوستان به يافته شدن اين نسخه ارزشمند بود.
درابتداي اين مراسم اصغر مهر آيين رئيس فرهنگسراي نياوران پس از تقدير و تشكر از شهرداد ميرزايي مدير نشر ديبايه گفت: قدرشناسي اهل ادب زيبنده نام دكتر علي فردوسي رياست محترم بخش تاريخ و علوم سياسي دانشگاه نوتردام است كه اين نسخه را يافت و انتشار آن را به پاس عرق ملي و گرايش آييني بايسته نام ايران و ايراني دانست وي اضافه كرد: حافظ نه از خود، بيخود از خود، نه با اراده خود، بي اراده و در پي تكليف آمده، ايستاده بر نقطه پرگار وجود، تا عابدان آفتاب را قصه ارباب معرفت بياموزد.
در بخش ديگر اين مراسم دكتر حسن انوري محقق و پژوهشگر با ايراد سخناني گفت: پيش از امروزآخرين نسخه كتاب حافظ 15 سال پس از مرگ وي نگاشته شده بود و تا كنون نسخه اي كه مربوط به زمان حيات شاعر باشد به دست نيامده بود، وي افزود: اكنون اين مهم رخ داده و تمامي شواهد حاكي از اينست كه اين كتاب تنها كتابي است كه در زمان حيات شاعر نوشته شده است.
در ادامه اين مراسم يك حافظدوست به قرائت حسن انوري از يك بيت معروف شاعر شيراز اعتراض كرد.
حسن انوري، براي معرفي اين نسخه يافته شده ناچار به مقايسه برخي ابيات ضبط شده در اين نسخه با ابيات ضبط شده در تصحيحات ديگر شد. وي اين بيت را خواند كه <با مدعي بگوئيد اسرار عشق و مستي ـ تا بيخبر بميرد در درد خودپرستي.>
وقتي انوري از كلمه <بگوئيد> در اين بيت استفاده كرد فردي ميانسال در سالن با صداي بلند گفت <شعر را درست بخوانيد آقا>!
انوري به او گفت <اجازه بدهيد.> فرد ميانسال بار ديگر گفت <يعني چي؟ شما سخنراني ميكنيد بايد شعر را درست بخوانيد>! وي اجازه نداد انوري از قرائت تازه اين بيت در نسخه تازه از غزلهاي حافظ كه در زمان حيات شاعر كتابت شده است، دفاع كند.
علياصغر مهرآيين، مدير فرهنگسراي نياوران براي ساكت كردن اين فرد ميانسال پيش او رفت و انوري هم در همين هنگام بيت را اينطور خواند كه <با مدعي مگوئيد اسرار عشق و مستي ـ تا بيخبر بميرد در درد خودپرستي> نسخهاي كه روز گذشته رونمايي شد 49 غزل از حافظ را در بر دارد كه در سالهاي 791 و محرم 792 كتابت شدهاست. علي فردوسي روز گذشته در پيامي كه به صورت ويدئويي پخش شد گفت اهميت اين مجموعه بيشتر به خاطر آن است كه شعرهاي آن در روزهاي آخر حيات حافظ شيرازي كتابت شدهاند.
فردوسي در مقدمه كتابش نوشته است اين مجموعه سال 1809 ميلادي همراه ساير آثار اي. دي. كلارك به كتابخانه بادليان راه يافته است. به نوشته وي، اين مجموعه بيش از 200 سال در <محلي امن و به دور از تعرض نسخهسازان و نسخهبرداران نگهداري ميشده است.>
ديوان حافظ حدود 500 غزل، چند قصيده، دو مثنوي، چندين قطعه و تعدادي رباعي دارد كه تاكنون بيش از 400 بار به اشكال مختلف به زبان فارسي و ديگر زبانها چاپ شده است.
807 هجري قمري قديميترين تاريخي بوده است كه در انجامه نسخههاي خطي ديوان حافظ ضبط شده است.
اما تاريخي كه <نخستين نسخه يافته شده از زمان حيات شاعر> بر خود دارد نشان ميدهد كه غزلهاي مندرج در آن در سالهاي 791 و 792 كتابت شدهاند.
محمدرضا شفيعي كدكني، ايرج افشار و سليم نيساري اصيل بودن اين نسخه خطي و تاريخ آن را تأييد كردهاند. در 90 سال اخير كه تصحيح غزلهاي حافظ در ايران شيوع پيدا كرد مصححان تلاش كردهاند به نسخهاي دست يابند كه در زمان شاعر كتابت شده باشد.
يكي از هدفهاي آنها اطلاع از آخرين دستكاريهاي حافظ شيرازي در اشعار خود بوده است.
علي فردوسي همچنين در پيام خود گفت: 600 سال ميشود كه زندگي ما بي حافظ به سر نشده است و از ديد روانشناسي تاريخي ميتوانم بگويم حافظ، حافظ و نگهدارنده ماست.
سيد محمد خاتمي، رئيس بنياد باران نيز براي رونمايي از <نخستين نسخه يافته شده از زمان حيات شاعر> پيامي فرستاده بود.
خاتمي در پيام خود نوشته بود <حافظ نماد انديشه و ايمان ژرف نگري و بلندنظري و خدابيني ملت و جامعهاي است كه در طول تاريخ با وجود مشكلات فراوان همواره سرافراز مانده است.>
عليهاشمي، مجري برنامه بعد از غزلخواني يك دختربچه از روي صندلي خود بلند شد و گفت <عدهاي ميگويند چرا به مجلس آتش نميزني؟! اين كار من نيست. شهرام ناظري بايد به مجلس آتش بزند.>
شهرام ناظري هم به روي سن رفت و گفت <ما شرايط قبلي را نداريم. بايد كلي به خودمان برسيم تا بتوانيم يك بيت را با آواز بخوانيم.> يكي از حاضران گفت <شهرام جان كردي بخوان.> ناظري هم در پاسخ او گفت <محفل حافظ چه ربطي به كردي دارد.> ناظري بعد از چند لحظه تأمل دو بيت از غزل <در كارگه كون و مكان اين همه نيست ـ باده پيش آر كه اسباب جهان اين همه نيست> را با آواز خواند.
محمد حاتمي، بازيگر سينما نيز با گريم و لباسي شبيه حافظ شيرازي سعي ميكرد نقش شاعر قرن هشتمي را بازي كند. تعدادي دختر و پسر نيز پيش از شروع مراسم در سالن خليج فارس و در بين حاضران راه ميرفتند و فال حافظ بين آنها پخش ميكردند و ابياتي از حافظ را ميخواندند.
منبع : سیاست روز - باتشکر از جناب اقای دکتر کرمیافتی
+ نوشته شده در شنبه دوازدهم بهمن ۱۳۸۷ ساعت 14:16 توسط محمد جواد صحافی
|