محمد رضا لطفی در یک مصاحبه با عنوان موسیقی و تحولات اجتماعی بیان نمود
![]() |
به گزارش گروه فرهنگی هنری باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران " ایسکانیوز" محمد رضا لطفی در سخنرانی خود با موضوع "موسیقی و تحولات اجتماعی" در حاشیه جشنواره موسقی فجر در تالار وحدت گفت: موسیقی کمک می کند افراد در زندگی خود به تعادل برسند.
لطفی به موسیقی و تحولات اجتماعی ایران در دوران انقلاب اشاره کرد و افزود: شرایط موسیقی قبل از انقلاب نتیجه سیاستگذاری هایی است که در یک دوره طولانی انجام شده و در سالهای اخیر خود را نشان داده است.
وی کارکرد موسیقی قبل از انقلاب را خدمت برای فروش کالا عنوان کرد و اظهارداشت: در واقع به جای آنکه موسیقی در جای اصلی خود استفاده شود بیشتر در جنبه های خارج از هنر موسیقی تجلی یافته بود یعنی این نوع موسیقی نیز عاریه ای از موسیقی غربی بود که استعمار کهنه به موسیقی و فرهنگ کشور غالب کرده بودند.
وی به نقش و فعالیت های استعمار کهنه در فرهنگ کشورها از جمله ایران اشاره کرد و گفت: استعمار همیشه در تلاش بوده آنچه خود می خواهد به کشورهای دیگر انتقال دهد. همین موضوع در موسیقی نیز وجود داشت به طوری که آنچه به عنوان موسیقی غربی به ایران منتقل می شد و می شود فرهنگ غربی است.
وی افزود: غرب به دنبال جلوگیری از ورود هنر و موسیقی است که سبب پیشرفت فرهنگی ما می شود و کمک می کند بتوانیم درکنار آنها و یا فراتر از آنان اقدام کنیم .
به گفته وی وضعیت حاکم بر موسیقی و فرهنگ کشور قبل از انقلاب به گونه ای بود که استعمار با ایجاد فضای کاذب فرهنگی و عقیدتی اجازه نمی داد نسلهای مختلف کشور با تاریخ و فرهنگ ایران آشنا شوند و آن را بفهمند چرا که انها به خوبی می دانستند ما با فهم راه درست ؛ راه رشد و منافع ملی را ورق می زنیم .
"در واقع سیر تاریخ هنر و فرهنگ از ابتدا تا انقلاب _که موسیقی نیز شامل ان می شود _ به گونه ای برنامه ریزی شده بود که هدف اصلی آنها ایجاد اغتشاش در فرهنگ اصلی ما بوده تا نتوانیم وارد دنیای واقعی هنر و فرهنگ آنها شویم. آنها به خوبی می دانستند که سابقه علمی و فرهنگی وهنری کشور حاکی از حضور اندیشمندان و بزرگانی نظیر بوعلی سینا است که توانسته اند تاریخ را به دنبال خود همراه سازند."
لطفی در ادامه به اقدامات قبل از انقلاب در خصوص هنر کشور اشاره کرد و گفت: تخریب ابنیه تاریخی به خصوص در دوران رضا خان حکایتی است که در آثار همان فرهنگ غرب بر تفکر و اندیشه های آنها سیطره یافته بود.
لطفی درباره تاثیر پیشینیان برای حفظ موسیقی سنتی و اصیل کشور گفت: بررسی تاریخی نشان می دهد کارشناسان غربی در کنار پادشاهان ایرانی قرار گرفتند و در خصوص موسیقی تاریخی و اصیل کشورمان برنامه داشتند تا به هر صورت آن را جایگزین موسیقی وارداتی خود کنند اما اگر پایبندی و تلاش برخی از فعالان عرصه هنری کشور نبود اکنون دیگر چیزی به نام موسیقی اصیل ایرانی نداشتیم.
وی گفت فرهنگ و هنر تنها وسیله ای است که نمی گذارد تاریخ و اصالت یک ملت فراموش شود. حیثیت ایرانی و فرهنگ ایرانی نیز تنها با نگه داشتن هنر و فرهنگ اصیل ایرانی است اما متاسفانه اکنون جوانان ما دچار مشکل دوگانگی شده و آنچه که ما در نوجوانی شاهد حضور ظواهر غربی در موسیقی بودیم اکنون جوانان ما درگیر این ظواهر فرهنگی غربی شده به طوری که در انها رسوخ کرده است.
وی به آثار این نوع تفکر در میان جوانان اشاره کرد و موسیقی های زیرزمینی را از این آثار دانست و گفت: امروز شاهد موسیقی زیر زمینی هستیم به طوری که با تیراژ بالا وارد بازار می شود و صدای اعتراض کسانی که به دنبال موسیقی اصیل هستند را نیز درآورده است.
وی با انتقاد نسبت به این رویه گفت: سرگرم کردن مردم با موسیقی خارجی چیزی نیست که در کشورهای صاحب موسیقی دیده شود زیرا آنها اصلا به خود اجازه نمی دهند یک موسیقی خارجی موسیقی اصیل آنها را تحت الشعاع قرار دهد. زیرا آنها سنتی تر از ما هستند و اجازه نمی دهند موسیقی آنها ذره ای از وحدت ملی و هویت ملی اشان را تحت تاثیر قرار بدهد.
به گفته وی تنها راه مقابله با این اقدامات ایجاد زمینه لازم برای فعالیت هنرمندان موسیقی به خصوص جوانان است. در واقع جوانان باید توجه خود را به فرهنگ و موسیقی غربی معطوف نکنند و دایره خلاقیت خود را به داخل منتقل کنند.
وی تصریح کرد: در 15 سال گذشته بیشتر کتب منتشر شده تالیفی بودند اما اکنون با نگاهی به بازار کتاب بیشتر کتابهای منتشره ترجمه هستند. در حالی که در قرن 15 این کشورهای غربی بودند که ازتالیفات ایرانی الگو برداری کرده و استفاده می کردند.
وی در ادامه به اثرگذاری تحصیل کردگان ایرانی در غرب بعد از بازگشت دوباره به کشور اشاره کرد وگفت: حضور این افراد در ایران و تلاش آنها برای عرضه فرهنگ و هنر غربی خود معضلی بود که باعث شد بدون توجه به ریشه ها و فرهنگ اصیل ایرانی ریشه های فرهنگی غربی را در همه بخشها در کشور پیاده کنند.
به گفته استاد لطفی در این زمان بود که هنر موسیقی در کشو ر به تدریج روند نزولی طی کرد . چرا که همیشه استعمار به دنبال این بوده که تاریخ یک کشور را با جایگزینی تاریخ مجازی با خود همسو سازد.
این استاد موسیقی به تحولات هنر موسیقی در دوران جنگ و بعد از آن اشاره کرد و گفت: اوایل انقلاب کارهای زیادی برای تولید خودجوش موسیقی انجام شد اما با شروع جنگ و شرایط خاص آن این روند به شدت کاهش یافت اما به صورت دیگری به راه خود ادامه داد.
وی افزود: دردوران جنگ هنر موسیقی به خاطر شرایط خاص به درون منازل کشیده شد به طوری که آموزش های لازم از این طریق گسترش یافت .در واقع بعد از جنگ بود که آثار این اقدامات به خوبی نمایان شدو کارهای انجام شده در بخش موسیقی به خوبی این فعالیتها را نشان داد.
"در واقع بعد از انقلاب بود که هنرستان های موسیقی کشور توانستند ظرفیت خود را کامل کنند. اما هشت سال دفاع مقدس مانع از رشد و پویایی موسیقی شد که در ابتدای انقلاب فعالیت دوباره و پویایی یافته بود."
وی به مشکل کنونی در عرصه هنر موسیقی کشور اشاره کردو گفت: پرداختن به موسیقی قرن 15 را برخی بازگشت به عقب و ارتجاعی می دانند در حالی که در موسیقی غربی چنین امری نه تنها بازگشت به عقب نیست بلکه نوعی توجه به موسیقی اصیل و کسانی است که در این راه تلاش های زیادی انجام دادند تا موسیقی کشور همچنان فعال و پویا باشد. همانطوری که اروپائیان به موسیقی باخ که قدیمی است توجه داشته و همیشه مورد توجه قرار می دهند.
وی در پایان از تمامی نهادهای مرتبط با موسیقی خواست برای تولید موسیقی خوب و اصیل ایرانی با جوانان با استعداد همراه شوند و اجازه دهند آنها خلاقیت های خود را مبتنی بر موسیقی اصیل ایرانی به نمایش بگذارند.
منبع : ایسکا نیوز